ZA NAMI PIERWSZY DZIEŃ KONFERENCJI SPOŁECZEŃSTWO I NAUKA 2024: ,,MOSTY: HISTORIE, DIALOGI I WIZJE”

Rozpoczęliśmy konferencję „Społeczeństwo i Nauka 2024: Mosty – historie, dialogi, wizje”. To już 12. edycja corocznej imprezy SPINowców, najważniejszego tego typu wydarzenia w Polsce. W tym roku jej gospodarzem jest Centrum Edukacji Ekologicznej ,,Hydropolis” we Wrocławiu. Jak wygląda kalendarz naszej imprezy wydarzenia? Imponująco! W dniach 13-14 listopada odbywa się 18 różnego typu wydarzeń, w tym dyskusje panelowe, wykłady oraz warsztaty. W naszych spotkaniach bierze udział 56 prelegentek i prelegentów, a łącznie na imprezie pojawiło się aż 189 uczestniczek i uczestników reprezentujących ponad 30 instytucji kultury, centów nauki, uniwersytetów, muzeów oraz innych organizacji prowadzących działalność związaną z popularyzacją nauki, edukacją i działaniami kulturotwórczymi.

Pierwszy dzień konferencji był niezwykle intensywny. Nie zabrakło licznych rozmów, tych mniej lub bardziej formalnych, a także hektolitrów pysznej wrocławskiej kranówki! Wykład inauguracyjny wygłosił Maciej Makselon, który wzbudził entuzjazm słuchaczy omawiając rolę języka w komunikacji oraz bariery, które mogą wynikać z tradycyjnych norm językowych i kulturowych. W kolejnych sesjach prelegenci poruszyli wiele zagadnień, takich jak prowadzenie angażujących kampanii społecznych, wykorzystanie grywalizacji w popularyzacji nauki, rozwijanie empatii i komunikacji wśród uczestników, a także popularyzowanie wiedzy przyrodniczej. Omówiono również dialog między centrami nauki, społeczeństwem i badaczami akademickimi, a także rolę fabularyzacji w różnych formach popularyzacji nauki.

Podczas konferencji wyraźnie zaznaczono konieczność jeszcze silniejszej integracji centrów nauki oraz innych jednostek zajmujących się popularyzacją i komunikacją naukową. Współpraca w promowaniu wiedzy jest kluczowa, ponieważ im więcej osób zaangażuje się w ten proces, tym bardziej wpływowy stanie się nasz przekaz:

Jeśli będziemy łączyć nasze postulaty w dwu-, trzy-, cztero- i pięcio-głosy, to będziemy bardziej słyszani i skuteczniejsi – podkreślała Alicja Harackiewicz, prezes Stowarzyszenia Społeczeństwo i Nauka oraz dyrektor Centrum Nauki Experyment.

Wiele uwagi poświęcono również znaczeniu pozytywnych doświadczeń w centrum nauki. Dobra wystawa powinna wywoływać zachwyt i radość, co sprawi, że zwiedzający będą chcieli wracać i dalej odkrywać naukę. Kluczowe jest, aby nie ograniczała się tylko do eksponatów, ale również nawiązywała dialog z otaczającym ją światem. W tej perspektywie humanistyka odgrywa istotną rolę, nadając sens naszym doświadczeniom i skłaniając do refleksji. W tym procesie kluczowe są relacje z publicznością, a centra nauki powinny stać się przestrzeniami, które nie tylko przekazują wiedzę, ale także budują więzi społeczne:

Wystawa to nie jest doświadczenie naukowe – to przede wszystkim doświadczenie społeczne. Wizyta w centrum nauki to kontakt z osobą, która przywita nas przy wejściu, rozmowa z pracownikiem w kasie podczas zakupu biletu, czystość miejsca, uśmiechnięci ludzie oraz relacje. W centrum nauki staramy się budować tego typu dobre relacje, co w głęboko spolaryzowanym społeczeństwie, w którym żyjemy, jest czymś niesamowicie ważnym. (…) Centra nauki potrafią stworzyć miejsce, gdzie ludzie się spotykają, mogą się do siebie uśmiechać, wspólnie coś robić, razem popełniać błędy, odkrywać nowe rzeczy, a przynajmniej zaufać sobie na tę chwilę. W tym sensie dobrą wystawę tworzą nie tylko eksponaty, ale także cała aranżacja społeczna – podkreślał rolę centrów nauki Robert Firmhofer, CEO Centrum Nauki Kopernik, podczas sesji strategicznej Konferencji „Społeczeństwo i Nauka 2024: Mosty – historie, dialogi i wizje”.

Paneliści sesji i uczestniczy warsztatów podkreślali, że centra nauki powinny wskazywać celowość swoich działań poprzez wykazywanie ich pozytywnego wpływu społecznego, wykraczającego poza aspekty czysto finansowe. Ambitny, lecz uzasadniony horyzont działań powinien obejmować nie tylko bieżące oddziaływanie, ale także inicjowanie długofalowych zmian społecznych, których efekty będą dostrzegalne znacznie dalej w przyszłości, niż tylko w kontekście najbliższych kilku miesięcy czy lat. Centra nauki powinny pełnić rolę ośrodków wymiany, gdzie ludzie dzielą się doświadczeniami i angażują różnorodne pokolenia. Projekty realizowane w tych instytucjach powinny łączyć różne grupy, przyczyniając się do popularyzacji nauki oraz zwiększenia społecznej świadomości jej znaczenia dla rozwoju społeczeństwa.

Aby skutecznie komunikować się z rozmaitą publicznością, kluczowe jest przemyślenie narracji przekazu. Stwierdzenie, że coś jest prawdą, nie wystarcza! Ważne jest unikanie abstrakcji na rzecz konkretnych, opowieściowych formuł. Należy przyjąć „ludzką skalę”, korzystając z przykładów z życia i osobistych historii, które sprzyjają nawiązywaniu kontaktu z odbiorcami. Posługując się zrozumiałym językiem dostosowanym do ich potrzeb, możemy skutecznie zwiększać zainteresowanie nauką oraz angażować społeczeństwo w istotne dyskusje. Niedostosowanie języka do oczekiwań odbiorców może prowadzić do dominacji pseudonauki i dezinformacji, które łatwo przyciągają uwagę przez swój prosty przekaz.

Dzień zakończył się popularnym Nocturnem, czyli integracyjnym spotkaniem towarzyszącym konferencji. Atrakcją wydarzenia była możliwość eksploracji ekspozycji w Centrum Historii Zajezdnia, niezwykłym obiekcie z końca XIX wieku – „świadka” skomplikowanej historii miasta.

Dziękujemy Hydropolis za gościnę, a wszystkim uczestniczkom i uczestnikom konferencji za aktywne uczestnictwo w licznych sesjach dyskusyjnych, warsztatach i wykładach. Życzymy, by drugi dzień także dalej obfitował w inspirujące debaty i owocne spotkania, które przerodzą się w mosty łączące społeczeństwo z nauką! 

 

Fot. Rafał Ogrodowczyk / MPWiK Wrocław